Wydawca treści
Samochód
Czy mogę wjechać samochodem do lasu? Skąd mam wiedzieć czy droga jest publiczna czy leśna? Czy strażnik leśny może nałożyć mandat? - odpowiedzi na te i inne pytania.
Czy mogę wjechać samochodem do lasu?
Zasady udostępniania lasów są precyzyjnie opisane w rozdziale 5. Ustawy o lasach. Wynika z niej, że ruch motorowerem, pojazdem silnikowym (samochodem, motocyklem czy quadem), a także zaprzęgiem konnym dopuszczalny jest tylko drogami publicznymi. Każdym pojazdem można wjechać do lasu drogą leśną tylko wtedy, gdy jest wyraźnie ona oznaczona drogowskazami dopuszczającymi ruch (np. wskazany jest kierunek i odległość dojazdu do miejscowości, ośrodka wypoczynkowego czy parkingu leśnego). Nie dotyczy to inwalidów, którzy poruszają się pojazdami przystosowanymi do ich potrzeb.
Uwaga! Na drogach leśnych nie muszą być ustawione szlabany i znaki zakazujące poruszania się po nich, gdyż zakaz ten wynika wprost z zapisów ustawy o lasach. Obowiązuje on cały rok, nie tylko w okresie zagrożenia pożarowego.
Także jazdę konną po lesie ustawa dopuszcza tylko drogami wyznaczonymi przez właściwego nadleśniczego.
Wszystkie te przepisy nie dotyczą pracowników nadleśnictw w czasie wykonywania obowiązków służbowych, właścicieli lasów w ich własnych lasach, osób wykonujących i kontrolujących gospodarkę leśną, służb ratujących zdrowie i mienie ludzkie (policja, straż pożarna, pogotowie ratunkowe), myśliwych wykonujących zadania gospodarcze oraz właścicieli pasiek zlokalizowanych w lasach.
Skąd mam wiedzieć czy droga jest publiczna czy leśna?
Nie ma, niestety, jednolitego i czytelnego systemu oznakowania dróg publicznych biegnących przez lasy. Jest to obowiązek zarządcy drogi, który powinien oznakować drogę zgodnie z zasadami wynikającymi z przepisów ruchu drogowego oraz ustawy o lasach. Najlepiej kierować się ogólną zasadą wjeżdżania samochodem do lasu tylko tam, gdzie wyraźnie pozwalają na to znaki drogowe. Zgodnie z ustawą o lasach nie ma obowiązku oznakowania znakami zakazu dróg, gdzie nie wolno wjeżdżać. Należy zatem stosować zasadę, że droga nieoznakowana nie jest dopuszczona do ruchu.
Nadleśnictwa ustawiają tablice informacyjne z drogami wyznaczonymi do ruchu i miejscami parkingowymi. Można także szukać takich informacji w urzędach gmin i punktach informacji turystycznej.
Gdzie zostawić samochód wybierając się do lasu?
Wybierając się do lasu należy samochód pozostawić w miejscu oznaczonym jako parking lub miejsce postojowe. Zgodnie z art. 29 ustawy o lasach tylko tam można bezpiecznie parkować. Każde nadleśnictwo przygotowuje sieć parkingów leśnych oraz miejsc parkowania pojazdów. Informacje o nich można znaleźć na stronie internetowej nadleśnictwa. Najłatwiej na nią trafić wpisując adres www.lasy.gov.pl, a potem wybierając odpowiednią dyrekcję regionalną i nadleśnictwo.
Nie należy pozostawiać samochodów przed szlabanami i na poboczach dróg, nawet jeśli są one dopuszczone do ruchu, ponieważ utrudnia to ich gospodarcze wykorzystanie.
Czy strażnik leśny może zatrzymać samochód i wylegitymować kierowcę?
Strażnik leśny, podobnie jak inni pracownicy Służby Leśnej, którzy mają uprawnienia strażnika leśnego, mogą, zgodnie z art.29c Ustawy prawo o ruchu drogowym, zatrzymywać pojazdy i legitymować kierowców na terenie lasów. Jeżeli kierowca pojazdu nie zastosował się do przepisów i znaków drogowych dotyczących zakazu wjazdu, zatrzymywania się i postoju obowiązujących na terenie lasów musi liczyć się z tym, że strażnik leśny może go zatrzymać, wylegitymować i wydać polecenie co do zachowania się na drodze. Jeżeli samochód przewozi drewno lub zachodzi uzasadnione podejrzenie, że kierowca popełnił w lesie przestępstwo, strażnik leśny może zatrzymywać pojazd do kontroli także poza terenem leśnym.
Zgodnie z zapisami ustawy o lasach strażnik leśny ma także prawo do legitymowania innych osób, np. świadków wykroczeń i przestępstw, nakładania oraz pobierania grzywien (mandatów karnych), odbierania za pokwitowaniem przedmiotów pochodzących z przestępstwa lub wykroczenia oraz narzędzi i środków służących do ich popełnienia.
Należy się liczyć także z tym, że wobec osób uniemożliwiających kontrolę strażnik leśny ma prawo stosować środki przymusu bezpośredniego łącznie z użyciem broni.
Czy strażnik leśny może nałożyć mandat?
Strażnik leśny i pracownik Służby Leśnej mający uprawnienia strażnika np. leśniczy, ma prawo do nałożenia grzywny w formie mandatu karnego o wysokości od 20 do 500 złotych. Grzywny są nakładane za wykroczenia określone w kodeksie wykroczeń (np. wjazd i parkowanie pojazdu w miejscu niedozwolonym, niszczenie grzybów i grzybni, płoszenie, zabijanie dzikich zwierząt, niszczenie lęgów ptasich mrowisk itd.), w ustawie o ochronie przyrody (np. wypalanie roślinności, uszkadzanie drzew i krzewów) oraz za wykroczenia określone w prawie łowieckim.
Kodeks postępowania w sprawach o wykroczenie stanowi, że grzywny są nakładane w zasadzie w formie mandatu kredytowanego, wręczanego sprawcy wykroczenia za pokwitowaniem odbioru. Mandat staje się prawomocny po pokwitowaniu jego odbioru przez ukaranego, a należność grzywny należy uiścić w terminie 7 dni na konto widniejące na blankiecie mandatu.
W przypadku gdy sprawcą wykroczenia jest osoba czasowo przebywająca na terenie naszego kraju lub osoba nie mająca stałego miejsca zamieszkania i pobytu, nakłada się mandat karny gotówkowy. W takiej sytuacji należność wpłaca się od razu osobie, która nałożyła mandat.
W sytuacji, gdy wyrządzona szkoda jest znaczna (np. skradziono drewno, zniszczono fragment lasu, budowlę lub urządzenie) i kwalifikuje się to do wyższej kary niż pięćsetzłotowy mandat, strażnik leśny występuje do sądu z wnioskiem o ukaranie i pełni rolę oskarżyciela publicznego. Wtedy grzywnę nakłada sąd, który dodatkowo może także orzec np. wypłacenie nawiązki za spowodowaną szkodę.
Najnowsze aktualności
Polecane artykuły
Hodowla lasu
Hodowla lasu
Gospodarczy Drzewostan Nasienny Bk i Md (fot. Liliana Armatys)
Oznakowany modrzew w GDN (fot. Liliana Armatys)
Sosnowy Gospodarczy Drzewostan Nasienny (fot. Liliana Armatys)
Uprawa przy GDN sosny (fot. Liliana Armatys)
Monitoring zmian dotyczących pozyskania drewna, wybranych zadań z hodowli lasu: odnowień, zalesień, zabiegów pielęgnacyjnych i oceny upraw - ROK 2014
Do pobrania: Monitoring wybranych zadań hodowlanych za 2014 r.
To kluczowa nauka dla pracy leśników, na której rozwój składa się wiele innych dziedzin przyrodniczych rozpoczynając od klimatologii i gleboznawstwie, poprzez ekologię, botanikę na fizjologii roślin kończąc. Cytując za Małym Przewodnikiem Leśniczego (EKO-LAS, 2012) dla zrozumienia zasad hodowli lasu, trzeba przede wszystkim znać budowę oraz ważniejsze objawy życia drzew i krzewów leśnych, które jako drzewostany stanowią przedmiot gospodarki leśnej.
Jej podstawowym zadaniem jest zachowanie i wzbogacanie istniejących lasów (odnawianie, przebudowywanie) oraz zakładanie nowych (zalesianie), z respektowaniem warunków przyrodniczych i procesów naturalnych.
By móc wypełnić powierzone nam, leśnikom zadanie, korzystając z bogatego dorobku naukowego jak i posiadanej wiedzy oraz doświadczenia, wszędzie tam, gdzie las, nie powstał w sposób naturalny sadzony jest przez leśników. Sadzonki hoduje się w szkółkach leśnych, a założone z nich uprawy są poddawane zabiegom pielęgnacyjnym i ochronnym.
Ważnym krokiem w budowaniu przyszłych pokoleń jest źródło, pochodzenie nasion, z których wyhodowane zostaną sadzonki. Wszystkie nadleśnictwa w Polsce w tym także nasze posiada bazę nasienną czyli wybrane drzewostany i drzewa o najlepszej jakości, których nasiona lub części wykorzystywane są do produkcji sadzonek lub zakładania obiektów obiektów selekcji leśnej.
BAZA NASIENNA, bo od nasiona się zaczyna…
Wśród szerokiego wachlarza elementów składających się na bazę nasienną w Nadleśnictwie Chrzanów występują gospodarcze drzewostany nasienne (GDN), plantacje nasienne (PN), plantacyjną uprawę nasienną (PUN), uprawy pochodne (UP) oraz źródła nasion (ŹN).
GOSPODARCZE DRZEWOSTANY NASIENNE są to drzewostany wyróżniające się dobrą jakością hodowlaną, wysoką zdrowotnością, wyższą od przeciętnej w danym rejonie produkcyjnością. Wyboru drzewostanów gospodarczych nasiennych dokonuje się z pośród drzewostanów przeznaczonych do wyrębu. Pozyskanie nasion odbywa się ze ściętych drzew. Drzewostany te są głównym źródłem nasion, które wykorzystuje się do produkcji sadzonek na poczet hodowli drzewostanów gospodarczych (uprawy gospodarcze).
Nadleśnictwo Chrzanów posiada gospodarcze drzewostany nasienne: SOSNY ZWYCZAJNEJ, MODRZEWIA EUROPEJSKIEGO I BUKA ZWYCZAJNEGO. W terenie, drzewostany te są oznakowane opaskami w formie przerywanej linii koloru żółtego.
PLANTACJE NASIENNE zakłada się z wegetatywnego potomstwa drzew matecznych (doborowych) uzyskiwanego poprzez szczepienie bądź ukorzenianie pędów w odpowiedniej ilości i określonym rozmieszczeniu. Plantacje nasienne dostarczają nasion, które reprezentują genotypy (zespół cech dziedzicznych) drzew matecznych. Sadzonki wyhodowane z nasion pochodzących z plantacji nasiennych wykorzystywane są głównie do zakładania upraw pochodnych.
Na terenie Nadleśnictwa Chrzanów końcem lat 90-tych założono plantacje nasienne modrzewia europejskiego i buka zwyczajnego. W terenie obiekty te oznakowane są tablicami informacyjnymi i są ogrodzone.
Plantacja nasienna modrzewia europejskiego (Fot. Liliana Armatys)
PLANTACYJNE UPRAWY NASIENNE (rodowe) sadzi się z generatywnego potomstwa drzew matecznych uzyskiwanego z nasion. Cel i zadania jakie spełniają plantacyjne uprawy nasienne jest taki sam jak plantacji nasiennych z tym, że pula genetyczna potomstwa wyhodowanego z nasion pochodzących z tych obiektów jest znacznie bogatsza.
Nadleśnictwo Chrzanów posiada plantacyjną uprawę nasienną czereśni ptasiej. W terenie obiekt ten oznakowany jest tablicami informacyjnymi i jest ogrodzona.
UPRAWY POCHODNE to uprawy leśne do założenia których wykorzystano sadzonki wyhodowane z nasion pochodzących z wyłączonych drzewostanów nasiennych, plantacji nasiennych lub plantacyjnych upraw nasiennych. Wyrosłe z tych sadzonek drzewostany w przyszłości będą stanowiły wzbogaconą bazę nasienną. Na terenie naszego nadleśnictwa istnieją uprawy: modrzewia sudeckiego, sosny zwyczajnej i dęba szypułkowego. W roku bieżącym planowany jest także blok upraw pochodnych buka zwyczajnego.
ODNOWIENIA I ZALESIENIA, nowe pokolenie lasu.
Bardzo pożądane odnowienia naturalne w lasach zagospodarowanych nie przebiegają zazwyczaj żywiołowo, lecz są kierowane przez człowieka. Poprzedzone są zazwyczaj przygotowaniem gleby polegającym na jej spulchnieniu, tam gdzie spodziewany jest duży urodzaj nasion oraz rozluźnieniu drzew, tak by do dna lasu dochodziła odpowiednia ilość światła w przypadku drzewostanów złożonych z gatunków ciężkonasiennych.
Odnowienie naturalne sosny na przygotowanej uprzednio powierzchni (Fot. Ewelina Boruń)
Kiedy oczekiwanie na naturalny obsiew nie powiedzie się, leśnicy ograniczeni ustawowym okresem na ponowne wprowadzenie roślinności leśnej, w ciągu najbliższych pięciu po wycięciu drzew muszą zdążyć z jej odnowieniem, czyli przystępują do obsadzenia każdej powierzchni, z której uprzednio wycięto drzewa.
Zanim jednak roślinność leśna powróci, nieodzownym jest przygotowanie powierzchni, dlatego każdą powierzchnię zrębową należy oczyścić z pozostałych gałęzi poprzez ich rozdrobnienie, uregulować stosunki wodne jeżeli taka konieczność zachodzi oraz wykonać orkę, mieszając glebę mineralną z wierzchnią warstwą próchniczną. Tak przygotowana powierzchnia zrębowa pozostawiana jest na okres zimy, by spulchniona gleba osiadła i wchłonęła wilgoć z topniejącego śniegu. Starannie wykonana orka ułatwia późniejsze przyjęcie się sadzonek, a także ich dalszy wzrost.
Powierzchnia, na której rozdrobniono pozostałości po zakończonym zrębie (Fot. Przemysław Baran)
Wykonana jesienią specjalistyczna orka,
pozwoli glebie przywrócić jej właściwości (Fot. Przemysław Baran)
Sadzenie rozpoczyna się zwykle jak najwcześniej na wiosnę, po rozmarznięciu ziemi. Używane przez nas sadzonki muszą charakteryzować się najwyższą jakością, co bezpośrednio wpływa na kondycję przyszłej uprawy leśnej. Stosując sadzonki z zakrytym systemem korzeniowym, możemy to robić niemal przez cały rok. Nie mniej jednak wiele sadzonek gatunków domieszkowych pochodzi ze szkółek gruntowych.
Sadzenie można podzielić na odnowienia i zalesienia. Odnowienia polegają na wsadzeniu sadzonek drzew leśnych na zrębie lub gnieździe - gruncie po wyciętym lesie, natomiast zalesienia to sadzenie drzewek na gruntach innych niż leśne (rolne, nieużytki), poprzedzone jej badaniem oraz specjalistycznym przygotowaniem gleby.
Sadzenie wykonuje się głównie ręcznie. Zależnie od gatunku, wieku sadzonek, warunków siedliska i sposobu przygotowania gleby – stosuje się różne techniki sadzenia, np. sadzenie w szparę (inaczej: „pod kostur" – najmniejsze sadzonki), w jamkę i w dołki (największe i najstarsze sadzonki).
Odnowienia w Nadleśnictwie Chrzanów
obejmują rocznie około 140 ha.
Aktualnie istotną cześć zakładanych upraw stanowi przebudowa drzewostanów czyli ich wzbogacanie, poprzez wprowadzanie cennych gatunków liściastych, zwłaszcza dęba, buka i jodły. Atrakcyjność tych gatunków powoduje także nieodzowną konieczność ochrony przez zwierzyną poprzez grodzenia, zakładanie osłonek czy też smarowanie repelentem (środkiem odstraszającym).
Każda odnowiona lub zalesiona powierzchni podlega corocznej ocenie udatności. W uprawach, na których podczas oceny udatności stwierdzono liczne wypady wykonywane są POPRAWKI – których sposób wykonania jest analogiczny do sadzenia. Poprawki są wykonywane w następnym roku po założeniu uprawy i są powtarzane aż do osiągnięcia właściwego zadrzewienia i odpowiedniego składu gatunkowego.
PIELĘGNOWANIE LASU, opieka, zabiegi, cięcia…
Wieloetapowy proces dostosowany do fazy rozwojowej drzewostanu. W początkowej fazie zabiegi gospodarcze skoncentrowane są nad poprawą warunków wzrostu i rozwoju poprzez wykaszanie chwastów będących zagrożeniem dla młodych drzewek, które mogą zostać przez nie opanowane. W ramach pielęgnowania dna lasu Nadleśnictwo Chrzanów corocznie wykasza około 250 ha roślinności zielnej w uprawach leśnych. Równocześnie wykonuje się cięcia pielęgnacyjne, które także w zależności od wieku drzewostanu mają inny charakter i noszą inną nazwę CZYSZCZEŃ WCZESNYCH w okresie uprawy (do 10 lat), CZYSZCZEŃ PÓŹNYCH w okresie młodnika (do 20 roku życia), TRZEBIEŻY WCZESNYCH w okresie dojrzewania drzewostanu (21-40 lat) oraz TRZEBIEŻY PÓŹNYCH w okresie dojrzałości drzewostanu (41-60 lat).
Zakres zadań spełnianych przez cięcia pielęgnacyjne jest bardzo rozległy i obejmuje:
- regulowanie zagęszczenia i odpowiedniego rozmieszczenia drzew,
- popieranie drzew najbardziej wartościowych,
- wyprzedzanie procesu naturalnego obumierania drzew, poprzez wcześniejsze ich usuwanie,
- polepszanie stanu zdrowotnego i naturalnej (biologicznej) odporności lasu,
- przygotowanie drzewostanu do odnowienia, w sposób powodujący jak największy urodzaj nasion.
Szacunkowy areał poszczególnych prac z zakresu: czyszczeń wczesnych wykonywanych w nadleśnictwie to około 50 ha, czyszczeń późnych - 200 ha, trzebieży wczesnych - 200 ha, natomiast trzebieży późnych około - 350 ha.